گفتگوي تازه درباره تاريخ قديم و جديد

مشخصات كتاب

نويسنده: محيط طباطبائي،سيد محمد

نشريه: علوم انساني » گوهر » تير 1355 - شماره 40

كتابشناسي كتب تاريخي بهائيت و كيفيت تحول متون تاريخي آنان و پاسخ به نقدها

وقتي سيد علي محمد باب به سال 1266 در تبريز كشته شد شيخ علي خراساني ترشيزي از ياران سيد رشتي و ملقب به عظيم مقام رهبري بابيان راه يافت. اين جناب عظيم به موقع انتقال باب از اصفهان به تهران و هنگام اعزام او از تهران به چهريق همواره از نزديك ترين مريدان مراقب حال سيد بود و درموقع ادعاي قائميت باب كه پس از مرگ محمد علي بارفروشي (قدوس) صورت گرفت از طرف سيد با عنوان "خاتم باب" مأمور اعلام دعوت به مردم دور و نزديك شده و در پيش بابيان طبقه اول مكانتي يافته بود. در سال 1267 هجري سيد كور هندي معروف به بصير كه مورد تقويت و تأييد پسران ميرزا بزرگ نوري در مازندران قرار گرفته بود مدعي مظهريت و رجعت حسيني شد و ميان بابيان تهران و قم و كاشان و اصفهان دو دستگي پديد آمد. سرانجام پس از چند ماه فتنه و هرج و مرج بصير از دايره بيرون افتاد و كار رياست كلي بر عظيم قرار گرفت. در سال 1268 عظيم پس از مشورت با ميرزا حسينعلي به دستور كتبي پيش كسوتان بابيه را از اطراف ايران به تهران فراخواند و نقشه قتل ناصرالدين شاه را با حضور همگنان در خانه سليمان خان كشيد. چون تير ضارب خطا كرد غالب شركت كنندگان كه از شهرها به تهران آمده بودند دستگير و به طرزي فجيع به سياست رسيدند. از جمله عظيم كه خود را رئيس مطاع بابيان و منصوص از طرف سيد معرفي مي